Met stoofschotels en ovenschotels bedoel ik gerechten die bereid worden in één kookpot, in één pan of in één ovenschaal en van daar uit worden opgediend op je bord. Het verschil zit hem in de manier waarop de ingrediënten worden gegaard. De overeenkomst is dat beide type gerechten direct uit de pan of ovenschaal worden opgediend. Veel van deze gerechten kun je van te voren bereiden en zijn goed te bewaren en op te warmen.

Stoofschotels
Stoven is een manier van voedsel bereiden; je laat groenten en vlees lang garen in een vloeistof op een laag vuur. Het resultaat is een stoofgerecht. Het wordt pas een stoofschotel als je alle ingrediënten, (dus vlees en groente en aardappelen bijvoorbeeld) stooft in een pan en uitserveert op een bord vanuit de pan zonder dat je er apart een bijgerecht bij opdient. Kijk ook maar eens onder Boef bourguignon: dat is niet altijd een stoofschotel maar vaak een stoofgerecht met bijgerechten.

Stoofschotels en ovenschotels hebben een associatie met makkelijk opdienen, informeel en gezellig. Dat zegt niet dat deze schotels simpele gerechten zijn die eenvoudig zijn klaar te maken. Als je niet nadenkt over het moment waarop je welke ingrediënten toevoegt aan het stoofgerecht, loop je de kans dat het stoofpotje een volledig doorgekookt prutje is, waarvan de aroma’s letterlijk zijn verdampt.

Stoofschotels roepen ook romantische associaties op met kookpotten die in een boeren keuken de hele dag staan te trekken op houtkachels of op een petroleumstelletje. In de keuken van de thuiskok is de praktijk toch wat prozaïscher. Stoven doe je in een pan op laag vuur op het fornuis. Stoofschotels kun je garen ook in een oven. Dan staan de ingrediënten ondergedompeld in een vloeistof en staat de oven op minder dan 100º C.

Stoofschotels worden vooral geassocieerd met de Europese keuken. Gerechten als coq au vin, gestoofd rundvlees komen voor in vele regionale varianten. En die kunnen prima als een stoofschotel worden opgediend. Maar stoven is een kooktechniek die ook buiten West Europa gebruikt wordt: Denk aan de tajine gerechten uit Noord Afrika

Recepten voor stoofschotels
Runderstoof à la Bourguignonne
Coq au vin

Ovenschotels
Ovenschotels bereid je in een warme oven van meer dan 150 ºC.. Anders dan bij stoven worden de ingrediënten verwarmd door warmtestraling en door warme lucht. Maar ook hier geldt dat in sommige ovenschotels gerechten eerst geblancheerd moeten worden en dat sommige ingrediënten later in het kookproces worden toegevoegd. Het verschil zit in de manier van garen; in vloeistof of in warme lucht. Opnieuw, het gerecht wordt vanuit de ovenschaal direct op de borden uitgeserveerd.
Een ander verschil vormen de ingrediënten. Aardappelen en groenten garen betrekkelijk snel in hete lucht. Blokjes vlees worden er droog in; die kan je beter stoven. En in en oven kan je ook heerlijke hartige taarten bakken zoals pizza’s en een quiche Lorraine.

Recepten met groenten en aardappelen
Lof en prei met serranoham en kaas
Pommes Dauphinées
Lasagne

Mediterrane schotels
Schotels met met aubergine en met courgettes
Schotels met paprika en met tomaten

Recepten voor Hartige taarten
Quiche lorraine en andere hartige taarten
Italiaanse Pizza’s en Pissaladière, de Provencaalse pizza