Toen ik midden jaren vijftig met mijn grootouders naar Frankrijk reisde, overnachtten wij een keer in een pension in Langres, een wat verlaten hoogvlakte in het oosten van Noordoost Frankrijk. In de keuken van de pensionhoudster stond een casserole met vlees te pruttelen en een pan met preisoep stond klaar. Ik heb gesmuld en kreeg wel twee borden soep. De vleesmaaltijd was voor de volwassenen. Maar die smaak van prei ben ik nooit vergeten.

Prei is een groente die op heel veel manieren wordt bereid. Prei is ook een plant die al heel lang bekend staat om zijn medicinale eigenschappen. Toch was prei de laatste eeuwen geen gewilde groente in West Europa. De elite haalde zijn neus op voor deze groente. Het is opvallend dat Niki Segnit in haar “Smaakbijbel” prei alleen noemt als ingrediënt bij gerechten, maar geen apart lemma wijdt aan de smaak van prei. Mede door de nouvelle cuisine is prei weer een geaccepteerde groente, zij het in eerste instantie vooral als garnering. Intussen is prei ook weer meer in de gratie van de thuiskoks gekomen. Ik heb meestal wel een hele of een halve prei in de keuken liggen, en die hoef ik maar heel zelden weg te gooien.

Prei is een groente met lange vrij smalle bladeren die onderaan de plant dicht rondom elkaar gevouwen zitten en naar boven iets wijder uit gaan staan. Het ronde onderste deel is stengelvormig, groeit onder de grond en is wit. De wat uitstaande bladeren die boven de grond groeien kleuren van teer licht groen naar donker groen met een zweempje blauw van de uitgegroeide bladeren.. Zowel het witte onderste deel als het lichtgroene en het donkergroene gedeelte, is eetbaar. De plant hoort tot de lookfamilie, net als ui en knoflookNet als andere groentesoorten bevat prei veel vezels en voedingsstoffen en weinig calorieën. Het donker-groene gedeelte van de prei bevat de meeste vitamines en mineralen. Prei is een van de weinige groenten waar wat vet in zit

De teelt van prei gebeurd buiten, in de volle grond of in de moestuin. Prei was vroeger een belangrijke herfst- en wintergroente. Door gebruik te maken van verschillende rassen is het nu mogelijk het hele jaar door prei aan te voeren. De zomer- en herfstprei heeft een langere schacht dan de winterrassen. Zomerprei is wat dunner en wat fijner van smaak dan de winterprei. In mei en juni is de aanvoer van verse prei zo beperkt dat de prei die te koop is vaak wekenlang in een koelcel heeft gelegen of uit Spanje of Marokko komt. Zelf kan je een verse prei ten minste drie weken bewaren op een koele plaats of in de koelkast. Als de buitenste bladeren van boven af uitdrogen kunnen de uitgedroogde stukken worden afgesneden.

Gebruik.
Doordat de bladeren van de prei dicht opeen groeien zit er vaak zand en klei tussen de bladeren verstopt. Als je de witte stengel van de prei in zijn geheel wilt gebruiken moet je allereerst het harde hart van de bodem uit de prei snijden. Dat harde stuk is niet lekker en houdt kookwater vast. Het witte onderste gedeelte bevat geen zand in kan in zijn geheel gekookt of gestoomd worden. Droge bladeren kan je er zo aftrekken. Het groene loof trek je makkelijk uit elkaar om in een gerecht te verwerken. Dan kan je het zand er meteen goed afspoelen. Heel vaak wordt prei in ringen van een halve centimeter gesneden. Het verhaal wil dat ze het beste een beetje schuin moeten worden afgesneden maar waarom is mij niet duidelijk. Preiringetjes kan je makkelijk wassen en afspoelen onder een vergiet.

Gerechten met prei
De prei heeft een hele zachte smaak. Prei kan echter ook rauw genuttigd worden. Prei kan ook gekookt worden, 10 minuten koken is voldoende. gesneden in ringen, Het is erg geschikt voor roerbakken en ovenschotels.

Het wordt ook  verwerkt in salades  en gebruikt als keukenkruid. en is een gewild ingrediënt voor groentebouillon en soep. Prei kan ook geserveerd worden als hoofdgroente bij een vleesgerecht, al dan niet met andere groenten. Houd er rekening mee dat prei wel erg slinkt bij het koken.

Mensen die overgevoelig zijn voor sulfiet kunnen lichamelijke klachten ondervinden door het eten van prei.Prei